Elektroniczne Księgi Wieczyste — łatwy i szybki sposób na zdobycie numeru księgi wieczystej

Czy zdarzyło Ci się kiedyś potrzebować numer księgi wieczystej na już? A może chcesz kupić nieruchomość, która znajduje się daleko od miejsca, w którym mieszkasz i nie uśmiecha Ci się wybieranie się do tamtejszego sądu? W obu przypadkach uzyskanie numeru księgi wieczystej może być szybkie i łatwe, a co najważniejsze, nawet nie wymaga wychodzenia z domu. Wystarczy, że skorzystasz z nowego systemu prowadzenia ksiąg wieczystych. Co to są Elektroniczne Księgi Wieczyste i jak można z nich korzystać?

Definicja Elektronicznej Księgi Wieczystej

Elektroniczna księga wieczysta jest teleinformatycznym system, pozwalającym na przeglądanie zawartości księgi wieczystej nieruchomości. Informacje zawarte w elektronicznych księgach wieczystych, udostępniane są przez Centralną Informację Ksiąg Wieczystych (od dnia 01 lipca 2014 roku).

Centralna Informacja Ksiąg Wieczystych

Centralna baza danych Ksiąg Wieczystych to system udostępniany przez Centralną Informację Ksiąg Wieczystych (CIKW). Za usługi świadczone w ramach pracy CIKW odpowiedzialne jest Ministerstwo Sprawiedliwości. Na wniosek osoby zainteresowanej Centralna Informacja Ksiąg Wieczystych wydaje wyciągi oraz odpisy ksiąg wieczystych, a także zaświadczenia o zamknięciu księgi wieczystej. Warto wiedzieć, że dokumenty te mają moc dokumentów wydawanych przez sąd. 

Mogą być wykorzystywane przez notariuszy, jako obligatoryjne dokumenty przy sporządzaniu aktów notarialnych. W przeszłości, notariusz potrzebował odpisu papierowego, po który klient musiał się udać najpierw do sądu. Na tę chwilę notariusz może bazować nawet na samym wydruku z elektronicznych ksiąg wieczystych.

‍

‍

Jak korzystać z Elektronicznych Ksiąg Wieczystych?

Jeżeli chcesz poznać wpisy w księdze wieczystej, skorzystaj z przeglądarki ksiąg wieczystychMinisterstwa Sprawiedliwości. Każdy, kto zna numer księgi wieczystej, może ją legalnie przeglądać. Jeśli jednak chcesz przeglądać treść księgi wieczystej, ale nie dysponujesz numerem, z pomocą przychodzi intuicyjna wyszukiwarka ksiąg wieczystych. Wpisując adres lub numer działki, otrzymasz numer, który pozwoli Ci zajrzeć do interesującej Cię księgi wieczystej. Wyszukiwarka ksiąg wieczystych jest na bieżąco aktualizowana. Obecnie jest bazą ponad 20 mln zaindeksowanych ksiąg wieczystych, a także 34 milionów działek, 1,7 milionów budynków orz 7,6 milionów lokali mieszkalnych i użytkowych.

Proces wydawania elektronicznego odpisu księgi wieczystej

Pierwszym krokiem w procesie otrzymania odpisu z księgi wieczystej, jest zdobycie numeru księgi wieczystej. Jeżeli udało się numer ten ustalić, kolejnym krokiem jest po prostu zalogowanie się na stronę: elektroniczne księgi wieczyste i zalogowanie w panel dotyczący składania wniosku o wydanie dokumentu z Centralnej Informacji Księgi Wieczystej. Każdy sąd ma swoje oznaczenia na początku numeru księgi wieczystej. W wyszukiwarce należy: 

• wybrać właściwy sąd obszaru nieruchomości (pierwszy człon numeru elektronicznej księgi wieczystej);
• wpisać właściwy numer odpowiednio dopasowany do konkretnej nieruchomości (drugi człon numeru KW.);
• wpisać właściwy numer od 0 -9 dodatkowo porządkujący numer księgi wieczystej (ostatni człon numeru księgi). W tym wypadku system podpowiada nam, który numer jest właściwy.

Ostatni krok to wybór sposobu płatności online i podanie adresu mailowego do pobrania odpisu. Odpis z elektronicznej księgi wieczystej sam się wygeneruje w panelu, a na maila przyjdzie powiadomienie wygenerowaniu dokumentu. 

Co sprawdzić w elektronicznej księdze wieczystej przed kupnem nieruchomości?

Warto poświęcić chwilę i przejrzeć księgę wieczystą pod kątem sprawdzenia danych takich jak:

• prawny właściciel (szczególnie ważne w przypadku działek rolnych ze względu na zdarzające się problemy związane z kwestiami spadkowymi),
• powierzchnia działki lub nieruchomości,
• adres,
• obciążenie hipoteką (zaciągnięta hipoteka skutkuje ograniczonym prawem własności),
• ewentualna służebność, czyli możliwość korzystania z nieruchomości przez inne osoby (np. prawo przechodu przez działkę, czy dożywotnie prawo do zamieszkiwania nieruchomości),
• postanowienia lub czynności związane z nieruchomością (np. zastrzeżenia umowy przedwstępnej).

Elektroniczne księgi wieczyste dają swobodny dostęp do tych danych i zdecydowanie ułatwiają kupno i sprzedaż nieruchomości. Powoduje, że transakcje nie są obarczone ryzykiem wynikającym np. z zatajenia prawa własności, czy niewyjaśnionych kwestii spadkowych.

Przeglądanie elektronicznych ksiąg wieczystych. Tajemnicze działy ksiąg wieczystych.

Z elektronicznej księgi wieczystej czytelnik może się dowiedzieć wielu interesujących go informacji. Ale zanim do tego przejdziemy omówmy pokrótce tajemnicze działy księgi wieczystej i co się w nich znajduje. 

• Dział I-O jest działem, w którym szczegółowo opisana jest nieruchomość. Dział I-O zawiera dokładny adres, miejscowość, skład lokalu, powierzchnię, pomieszczenia przynależne numer działki, obręb, w przypadku nieruchomości gruntowej, numer budynku, jeżeli działka jest zabudowana;
• Dział I-Sp jest spisem praw związanych z nieruchomością. Tutaj odnajdziemy wielkość udziału w gruncie pod budynkiem, dotyczący przedmiotowej nieruchomości;
• W dziale II znajduje się imię i nazwisko właściciela, jego numer PESEL, imiona rodziców, podstawa prawna nieruchomości, numer strony dokumentu potwierdzający nabycie nieruchomości, dostępny w papierowej wersji księgi wieczystej;
• Dział III – najciekawszy – zawiera prawa, roszczenia, ograniczenia w rozporządzaniu nieruchomości. To tutaj wpisują się komornicy, wierzyciele, tu znajdują się ostrzeżenia o niezgodności wpisu z działem II i roszczenia, na przykład o roczną opłatę przekształceniową z tytułu przekształcenia gruntu, wpisy służebności, zastrzeżenia umowy przedwstępnej;
• Dział IV – hipoteka, dział zawierający wpisy hipotek, numer umów np. kredytowych, rodzaj banku na który ustanowiona jest hipoteka. 
  

Dlaczego wpisy w działach III i IV nie są tak przerażające jak się wydaje?

• wpisy komornicze są oznaczone odpowiednimi sygnaturami, gdy wierzyciel opłaci zadłużenia, może udać się do komornika o wydanie prawomocnego postanowienia, co do wykreślenia wpisów. Na podstawie tych postanowień notariusz może wykreślić obciążające wpisy w elektronicznej księdze wieczystej;
• wpisy hipoteki notariusz również może wykreślić, jeżeli kredyt został spłacony – na  podstawie zaświadczenia z banku kredytobiorcy o spłacie zobowiązania. Notariusz może również zobligować w treści aktu notarialnego, dłużnika hipotecznego do samodzielnego wykreślenia hipoteki. Jeżeli na dzień sporządzenia aktu notarialnego zobowiązanie nie zostało spłacone, a będzie zaspokojone z części ceny sprzedaży, wówczas bank wystawi zaświadczenie po spłacie wierzytelności;
• służebność osobistą, notariusz może wykreślić po uzyskaniu dokumentu w którym służebnik zobowiązuje się do zrzeczenia się tego prawa i wyrażeniu zgody na wykreślenie z podpisem notarialnie poświadczonym; 
• inne służebności typu przechodu, przesyłu na rzecz każdoczesnego właściciela działki nie mają wpływu na nieruchomość i zostają na księdze;
• wpisy o niezgodności stanu prawnego z rzeczywistym stanem prawnym właściciela nie oznaczają niczego innego, niż to, że prawowity właściciel jeszcze się nie wpisał do działu II odpowiednio do postawy prawnej, na przykład na podstawie prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku;
• wpisy nie ujawnione przez nowych właścicieli w elektronicznych księgach wieczystych może dokonać notariusz, najczęściej są to nieujawnione spadki;
• roszczenie o roczną opłatę przekształceniową powstaje wówczas, gdy użytkowanie wieczyste w gruncie pod budynkiem, przekształca się w prawo własności na podstawie decyzji Prezydenta Miasta;
• roszczenie o roczną opłatę przekształceniową można wykreślić, jeśli zobowiązanie zostało opłacone w ratach lub całościowo. Wykreślenia można dokonać samemu poprzez złożenie odpowiedniego wniosku wieczystoksięgowego lub oczywiście przez notariusza, w przy okazji sprzedaży nieruchomości z obciążeniem;
• wpis o zastrzeżeniu umowy przedwstępnej nie jest warunkiem do niedokonania umowy sprzedaży z potencjalnie nowym właścicielem nieruchomości, natomiast jest sygnałem, że na księdze wieczystej już się coś zadziało, a notariusz nie ominie takiego ostrzeżenia przy sporządzaniu aktu notarialnego.

Przeglądanie zupełnej księgi wieczystej, jako sposób, aby uzyskać dodatkowe informacje. 

Elektroniczne księgi wieczyste oferują również wgląd do zupełnego przeglądu księgi wieczystej. W zupełnym odpisie KW. widzimy całą historię nieruchomości. Wszelkie  zmiany, postanowienia, odwołania, oddalenia są widoczne w zupełnej elektronicznej księdze wieczystej. 

Wszystkie podziały działek i ich nowe księgi, nowowydzielone lokale są widoczne w tej wersji księgi . A także całość dokumentacji znajdującej się w księdze wieczystej. Od pierwotnego właściciela po najnowszego. Dlatego po wejściu w zupełne przeglądanie elektronicznej księgi wieczystej, możemy odnaleźć brakujące elementy układanki.

Osoby uprawnione do wglądu do księgi wieczystej.

Elektroniczna księga wieczysta jest jawna. Każdy, kto ustalił numer księgi wieczystej ma wgląd do niej poprzez wyszukiwarkę. Stacjonarnie w sądzie prawo do przeglądania księgi wieczystej ma właściciel i notariusz dokonujący zmian w księdze. Elektroniczne księgi wieczyste dają swobodny dostęp do danych dotyczących nieruchomości i zdecydowanie ułatwiają kupno i sprzedaż nieruchomości.

Ile kosztuje wgląd w elektroniczne księgi wieczyste?

Wyszukiwanie numerów w księgach wieczystych i obejrzenie treści księgi wieczystej to usługi bezpłatne. Jeśli natomiast chcesz nie tylko przejrzeć daną księgę wieczystą, ale również uzyskać dokument w postaci odpisu, wyciągu lub zaświadczenia z księgi wieczystej, zaświadczenie o zamknięciu księgi wieczystej, za czynności te musisz zapłacić. Są to opłaty o wysokości zbliżonej do przeciętnych opłat skarbowych (kilkanaście lub kilkadziesiąt złotych). Stosowny wniosek np. dotyczący odpisu księgi wieczystej możesz złożyć w centrali CIKW, oddziale CIKW lub za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

‍

‍

Wyciągi z księgi wieczystej kosztują obecnie od 15 do 30 złotych, odpis zwykły to koszt 30 złotych. Najdroższy jest odpis zupełny księgi wieczystej — kosztuje 60 złotych. Po złożeniu wniosku i uiszczeniu opłaty możesz otrzymać swój zamówiony dokument — od razu, jeśli wniosek składasz osobiście, lub w przeciągu 30 dni kalendarzowych, jeśli wybierasz listowne złożenie wniosku.

Dlaczego warto korzystać z Elektronicznych Ksiąg Wieczystych?

Elektroniczne księgi wieczyste są wygodnym i szybkim rozwiązaniem dla osób, które liczą się z czasem. Ten nowoczesny sposób pozyskiwania danych z ksiąg wieczystych wyraźnie skraca drogę do uzyskania niezbędnych informacji na temat nieruchomości. Co dokładnie zyskujesz?

➤ Oszczędzasz czas na wypełnianiu wniosków,

➤ wszystkie czynności wykonujesz z domu, bez stania w kolejce w urzędzie,

➤ masz natychmiastowy dostęp do interesującej Cię informacji,

➤ możesz korzystać z systemu Elektronicznych Ksiąg Wieczystych o dowolnej porze.

Ciekawostka z zakresu wpisów do KW i tip dotyczący uzyskania numerów ksiąg wieczystych

Czy możliwe jest dokonanie tego samego dnia zakupu mieszkania i darowizny? Tak, jeśli przepisy nie stanowią inaczej. Notariusz może dokonać wpisu na 2 umowy, na samych wzmiankach (wpis deklaratywny). Wyjątkiem jest wyodrębnienie samodzielnego lokalu ze spółdzielni (wpis konstytutywny). Wówczas należy najpierw poczekać na zawiadomienie z sądu o wpisie w elektronicznej księdze wieczystej. 

Czy możliwe jest wyszukanie numeru księgi wieczystej mieszkania, jeżeli nie znamy numeru KW a tylko sam numer lokalu mieszkalnego? Tak jest to możliwe, pod warunkiem, że posiadamy numer księgi wieczystej działki, na której posadowiony jest budynek z wyodrębnionymi lokalami mieszkalnymi.  W dziale I-O pod numerem działki gruntu, wpisane są wszystkie wyodrębnione lokale wraz z numerem księgi wieczystej. Jeżeli znamy numer lokalu, to jesteśmy w domu, bez problemu odnajdziemy właściwy numer księgi wieczystej.

Podstawy prawne:

• Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2019 r. poz. 2204 r.);
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 lutego 2016 r. w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie teleinformatycznym (Dz.U. z 2016 r. poz. 312 z późn.zm.);
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych (Dz.U. z 2016 r. poz. 292 ze zm.);
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 listopada 2013 r. w sprawie wysokości opłat od wniosków o wydanie przez Centralną Informację Ksiąg Wieczystych, odpisów ksiąg wieczystych, wyciągów z ksiąg wieczystych i zaświadczeń o zamknięciu ksiąg wieczystych oraz od wniosku o wyszukanie ksiąg wieczystych w centralnej bazie danych ksiąg wieczystych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1412).